hobo te Stockholm
Richard Haka

Dit instrument is een van de ontroerendste instrumenten die ik ooit in handen heb gehad. Het behoort tot de collectie van het Scenkonstmuseum te Stockholm. Ik heb het in het depot van dat museum op mogen meten en het ging me daarna aan het hart het daar weer achter te laten. Ik geloof dat ik zelden iets zo dicht in de buurt van verliefdheid heb ervaren voor een muziekinstrument, terwijl ik toch echt van veel instrumenten houd.
Het was dan ook heel fijn het instrument na te bouwen, en het zodoende weer een beetje terug in mijn handen te kunnen hebben. (Een wat verward Pygmalion-verhaal.)

De hobo voelde eigenlijk alsof hij gisteren gebouwd was, met heel schoon en scherp draaiwerk.
Een geweldig detail van het instrument is iets, wat vaker bij instrumenten van Haka te zien is: hij heeft door het boren van een van de toongaten (het zesde) precies een knoestje in het hout weg kunnen boren.
Dit voor elkaar te krijgen vergt heel wat meer dan u wellicht op het eerste gezicht zou vermoeden! (Kon ik hem nog maar even spreken...)
      Het messing van de versieringsringen helemaal boven en -onder is ongeveer een millimeter dik. Dat is heel dik voor zulk werk. Messing is weerbarstig en het eenvoudige graveerwerk moet bij zo'n dikte diep uitgevoerd worden -dat is een zware klus! Pas bij het plaatsen van de ringen vond ik opeens het antwoord op de vraag hoe toch de ringen op het origineel er zo prachtig uit konden zien. Met heel mooie rondingen. Juist de dikte van het materiaal bleek de mogelijkheid te geven, de ringen zo af te werken!

speelkwaliteiten

Het origineel heb ik helaas niet kunnen bespelen, maar mijn (vanzelfsprekend zo exact mogelijke) copie functioneert goed op een stemming met a'=440 Hz, al is een iets lagere stemming (circa 435 Hz?) ideaal. Ik ben dan ook bezig aan een paar bewust iets kortere copieën, om de tegenwoordig praktische stemming van a'=440 Hz als ideale stemming te verkrijgen. Het is fijn om een hobo te hebben die goed samen gaat met een modern gestemd kerkorgel. Of met een accordeon.

Mijn (eerste) copie klinkt heel mooi helder en vrij, heel vergelijkbaar met de andere instrumenten die ik naar Haka heb nagebouwd. De hoogte spreekt met de originele (althans in de oude grepentabellen te vinden) 'korte grepen' heel goed aan.

lente in de beker